Klub U┐ytkownika  


Bity na ta╢mie
Andrzej Paj▒k


Canon XL-1
Canon XL-1 ma nie tylko rasowy wygl▒d, lecz tak┐e doskona│e parametry - znakomita kamera dla profesjonalist≤w
Do niedawna wakacyjne wspomnienia utrwalali╢my za pomoc▒ kamery analogowej, dzi╢ przysz│a pora na technologiΩ cyfrow▒ Digital Video (DV). DV to nie tylko zmiana technologii, ale i zmiana jako╢ci rejestrowanego obrazu. O kamerach, wadach i zaletach poszczeg≤lnych ich element≤w oraz o tym, co wybraµ, piszemy w przygotowanym poni┐ej zestawieniu.

Cyfrowe kamery z wygl▒du nie r≤┐ni▒ siΩ od swoich analogowych poprzedniczek. S▒ mo┐e mniejsze i bardziej porΩczne. Istotna zmiana tkwi w technice zapisu widzianego przez obiektyw obrazu (patrz rysunek), kt≤ry prawie dor≤wnuje stosowanemu w telewizji publicznej Betacam SP. Inna jest tak┐e kaseta w cyfrowych kamkoderach. Stosowana jest tutaj ta╢ma w obudowie miniDV, zbli┐ona wymiarami do pude│ka od zapa│ek, maj▒ca mo┐liwo╢µ zapisu do 60 minut materia│u. Opr≤cz tego rodzaju kaset w zewnΩtrznych magnetowidach u┐ywa siΩ wiΩkszych kaset DV, kt≤re mieszcz▒ do 270 minut filmu. Proces zapisu odbywa siΩ przy sta│ej kompresji 5:1 (transfer na poziomie 3,7 MB/s), co gwarantuje p≤╝niejsz▒ obr≤bkΩ sygna│u bez strat jako╢ci.

Dodatkowo kamery DV, dziΩki cyf- rowemu z│▒czu Fire Wire, z │at- wo╢ci▒ mo┐na po│▒czyµ z innego rodzaju sprzΩtem np. zewnΩtrznym magnetowidem DV, czy przede wszystkim, komputerem PC., W za│▒czonej tabeli zebrali╢my najwa┐niejsze parametry dostΩpnych na rynku kamer. Przed zakupem powinni╢my siΩ jednak przyjrzeµ wymienionym ni┐ej cechom kamer DV, u│atwi nam to bowiem p≤╝niejsz▒ pracΩ.

Liczba przetwornik≤w CCD


Przetworniki CCD to elementy s│u┐▒ce do przetwarzania obrazu widzianego przez uk│ad optyczny na sygna│ cyfrowy. Wielko╢µ matrycy CCD i liczba przetwornik≤w decyduje o jako╢ci zapisywanego obrazu. Im wiΩkszy obraz, tym ma na swojej powierzchni wiΩksz▒ liczbΩ punkt≤w przetwarzaj▒cych obraz. Najlepsze parametry oferuj▒ kamery wyposa┐one w 3 przetworniki CCD.

D╝wiΩk


Kamery DV mog▒ zapisywaµ d╝wiΩk w trzech formatach. Pierwszy to zapis 16-bitowy z jako╢ci▒ CD (48 kHz) na 2 kana│ach, drugi jest 12-bitowy. Co prawda druga mo┐liwo╢µ daje gorszy d╝wiΩk - pr≤bkowanie 32 kHz, ale pozwala na zapis czterech kana│≤w d╝wiΩku. W tym wypadku d╝wiΩk mo┐e byµ zapisywany na 4 kana│ach jednocze╢nie albo w trybie 2╫2 z mo┐liwo╢ci▒ np. p≤╝niejszego dogrania ╢cie┐ki - podk│adu - audio z p│yty CD.

Wymiary


Sony DCR-TRV9
Sony DCR-TRV9 zosta│a wyposa┐ona w funkcjΩ NightShot pozwalaj▒c▒ na zdjΩcia w ca│kowitej ciemno╢ci.Sony uznali╢my za kamerΩ uniwersaln▒
Wielko╢µ kamery ma znaczenie zasadnicze, decyduje bowiem o zastosowaniach profesjonalnych - albo du┐e urz▒dzenie noszone na ramieniu, albo wygodne w podr≤┐y male±stwo. Ten ostatni wariant mo┐e byµ przydatny r≤wnie┐ wtedy, gdy chcemy filmowaµ z ukrycia albo warunki nie pozwalaj▒ na stosowanie innego sprzΩtu. Tak na przyk│ad by│o, gdy Maria Wiernikowska przygotowywa│a dla TVP reporta┐ z Korei P≤│nocnej i ubieg│orocznej powodzi.


VCR czy kamkoder?


To pytanie nale┐y do zasadniczych. Nim wybierzecie cyfrow▒ kamerΩ, sprawd╝cie, czy mo┐e ona dzia│aµ w trybie magnetowidu VCR. Pozwoli to w przysz│o╢ci zgraµ zmontowany na komputerze film na no╢nik DV bez potrzeby kosztownego magnetowidu DV.

Wy╢wietlacz LCD


Lepiej, kiedy jest. Mo┐emy wtedy │atwiej podgl▒daµ filmowany obraz, przegl▒daµ nagrane sekwencje. Jego g│≤wna wada to zwiΩkszenie koszt≤w ca│ego urz▒dzenia oraz du┐e zapotrzebowanie na energiΩ, co jest jednoznaczne z kr≤tszym czasem pracy baterii.

Tryb manualny


Je┐eli kiedy╢ mieli╢my w rΩku aparat Smiena, to powinni╢my wiedzieµ, co daje rΩczna regulacja ostro╢ci, czasu na╢wietlania, przys│ony. Mo┐emy sami zadecydowaµ o jako╢ci obrazu, co jest niezbΩdne, gdy nasze filmowe ambicje s▒ nieco wiΩksze ni┐ przeciΩtne. Je┐eli urz▒dzenie nie oferuje choµby czΩ╢ci tych mo┐liwo╢ci, to jeste╢my skazani na czΩsto zawodn▒ automatykΩ.

Balans bieli


RΩczne b▒d╝ programowe ustawianie balansu bieli uchroni nas przed "dziwnymi" kolorami na filmie. Ma to zwi▒zek z r≤┐nicami temperatury barwowej ╢wiat│a, kt≤ra jest r≤┐na dla ╢wiat│a s│onecznego i sztucznego. úatwo to zobaczyµ na monitorze, na kt≤rym mo┐na ustawiµ te warto╢ci. Dla przypomnienia, warto╢µ dla ╢wiat│a s│onecznego wynosi 6500 K (lub symbol s│o±ca), a dla sztucznego jest zale┐na od stosowanego o╢wietlenia (lub symbol ┐ar≤wki). W niekt≤rych kamerach mo┐na ustawiµ balans rΩcznie przez najazd kamery na bia│▒ kartkΩ w filmowanym pomieszczeniu.

Efekty specjalne


Kamera JVC GR-DVX zosta│a wyposa┐ona w lampΩ b│yskow▒, kt≤ra jest przydatna podczas pracy z kamer▒ w trybie cyfrowego aparatu fotograficznego. Wyr≤┐niaj▒ j▒ niewielkie rozmiary.
Nowoczesne kamery wyposa┐one s▒ w zestaw efekt≤w specjalnych. CzΩ╢µ z nich jest dodatkiem ekstra i byµ mo┐e nie zostanie przez nas nigdy wykorzystana. Dotyczy to np. efektu stroboskopu, mozaiki czy posteryzacji. O wiele przydatniejsze wydaj▒ siΩ takie efekty, jak nadaj▒ca wygl▒d starego zdjΩcia sepia czy tryb czarno-bia│y. Trudno jest tak┐e wyobraziµ sobie kamerΩ bez funkcji fader, czyli wprowadzania i wyprowadzania filmowanych ujΩµ poprzez rozja╢nianie/╢ciemnianie lub np. efektowne wy│onienie siΩ obrazu zza rozsuwaj▒cych siΩ pas≤w.

Ciekawostk▒ jest zastosowana w kamerze Sony DCR-TV7E sprzΩtowa funkcja NightShot, pozwalaj▒ca na nocne zdjΩcia (w ca│kowitej ciemno╢ci) w podczerwieni.

Zoom


Im wiΩkszy, tym lepiej, bo mo┐emy osi▒gn▒µ wiΩksze zbli┐enie. Nale┐y pamiΩtaµ, ┐e optyczny zoom stosowany w kamerach, to 10-25╫. Nie nale┐y siΩ jednak ekscytowaµ informacj▒ o zoomie podawan▒ na niekt≤rych kamerach np. 220╫. Chodzi tu bowiem o zoom realizowany cyfrowo, kt≤ry wraz z jego zwiΩkszaniem powoduje, ┐e na obrazie pojawiaj▒ siΩ piksele. Dlatego przy takich warto╢ciach zbli┐e± warto sprawdziµ, do jakiego momentu kamera rejestruje obraz o zadowalaj▒cej jako╢ci.

Stabilizator drga±


Mo┐e byµ optyczny lub elektroniczny. Pierwsza mo┐liwo╢µ jest znacznie lepsza, ale w praktyce liczy siΩ fakt, czy kamera ma uk│ad stabilizacji. Od niego zale┐y ostro╢µ krΩconych z rΩki (bez statywu) ujΩµ, zw│aszcza przy du┐ych zbli┐eniach.

Format LP


Znany z urz▒dze± klasy VHS format zapisu i odtwarzania ze zwolnion▒ prΩdko╢ci▒ ta╢my long play. Pozwala nagraµ do p≤│tora raza wiΩcej materia│u. Nale┐y pamiΩtaµ, ┐eby nie stosowaµ tego formatu, gdy chcemy mieµ nieskaziteln▒ jako╢µ nagrywanego materia│u.

Pilot


Praktycznie w wyposa┐eniu ka┐dej kamery. Jest przydatny zw│aszcza, gdy chcemy nagraµ film z ukrycia lub krΩcimy ujΩcia w du┐ym zbli┐eniu. Pilot pozwala nam wtedy operowaµ urz▒dzeniem bez jego fizycznego dotykania.



Co wybraµ?


W tabeli zebrali╢my najwa┐niejsze parametry dostΩpnych w Polsce kamer. Postanowili╢my wyr≤┐niµ Canon XL1 za doskona│▒ jako╢µ filmowanego obrazu i profesjonalny kszta│t, zestaw wej╢µ i wyj╢µ oraz wska╝nik≤w kontrolnych. Jednym s│owem - produkt znakomity, ale dla profesjonalist≤w.

Za najlepsz▒ "do wszystkiego" uznali╢my kamerΩ Sony DCR- -TRV9 z noktowizorem.

Wyr≤┐nili╢my te┐ kamerΩ JVC GR-DVX za "lilipucie" rozmiary, dziΩki czemu mo┐na j▒ zawsze mieµ pod rΩk▒.

Jak dzia│a kamera DV


Jak dzia│a kamera DV?

Podstaw▒ pracy kamery DV s▒ matryce CCD (Charge Coupled Devices) o wymiarach zbli┐onych do wielko╢ci pude│ka zapa│ek sk│adaj▒ce siΩ z kom≤rek fotoelektrycznych. Zadaniem przetwornika jest zmiana energii ╢wietlnej w elektryczn▒.

Foton zderzaj▒c siΩ z kom≤rk▒ wytr▒ca z niej elektron. Wielko╢µ │adunku elektrycznego zale┐y od natΩ┐enia ╢wiat│a padaj▒cego na matrycΩ CCD. W prostszych rozwi▒zaniach informacja o kolorze przechodzi przez jedn▒ matrycΩ, gdzie ka┐dy punkt podaje informacje o swojej barwie przez sk│adowe luminancji i chrominancji.

W bardziej zawansowanych kamerach ka┐da sk│adowa RGB obs│ugiwana jest przez oddzielny przetwornik.

NastΩpnie sygna│ analogowy pochodzacy z matrycy CCD poddawany jest pr≤bkowaniu, czyli zamianie na postaµ cyfrow▒. Odbywa siΩ to z czΩstotliwo╢ci▒ 13,5 MHz w rozdzielczo╢ci 8 bit≤w, co oznacza ┐e informacja o pojedynczym kolorze reprezentowana jest przez 256 poziom≤w. Efektem tego jest strumie± danych 160 Mb/s, kt≤ry jest zbyt du┐y nawet dla bardzo wydajnego komputera. Z tego powodu zastosowano w standardzie DV sprzΩtow▒ kompresjΩ (algorytmy DCT, kodowanie Huffmana) sygna│u 5:1, co pozwala zmniejszyµ strumie± danych do 3,6 MB/s.

Na koniec dane zapisywane s▒ na ta╢mie magnetycznej przesuwaj▒cej siΩ z prΩdko╢ci▒ 18,8 mm/s .Ka┐dej klatce odpowiada 12 uko╢nie u│o┐onych ╢cie┐ek, z kt≤rych ka┐da zawiera dane audio oraz informacje ITI (Insert&Track Information) o wprowadzonych ciΩciach, znacznikach oraz synchronizacji. Tego rodzaju zapis ╢cie┐ek eliminuje b│Ωdy wynikaj▒ce z wad ta╢my. Poza tym wiΩkszo╢µ kamkoder≤w DV wyposa┐ona jest w uk│ad korekcji b│Ωd≤w, kt≤ry eliminuje takie wady, jak np. gubienie klatek. Brakuj▒ce piksele wyliczane s▒ na podstawie s▒siaduj▒cych z nimi.

Fire Wire


Fire Wire to popularna ostatnio nazwa z│▒cza IEEE 1394 stosowanego do │▒czenia urz▒dze± DV (i innych, np. bardzo szybkich router≤w sieciowych). Pozwala na po│▒czenie do 63 urz▒dze±, kt≤re mog▒ przesy│aµ w obu kierunkach informacje z szybko╢ci▒ 200-400 MB/s. Co istotne, urz▒dzenia IEEE 1394 pracuj▒ jako hot-plug, czyli takie, kt≤re mo┐na wy│▒czyµ lub w│▒czyµ bez potrzeby od│▒czania zasilania.

(c) Copyright LUPUS