Zielone CE

Pierwsza wersja palmtopowych okienek (jeszcze zielona, oznaczona symbolem 1.0) ukaza│a siΩ na rynku zaledwie dwa lata temu. Od pa╝dziernika ubieg│ego roku jest ju┐ dostΩpna druga, mieni▒ca siΩ kolorami ods│ona tego najm│odszego cz│onka "przezroczystej" rodziny. (Przywo│anie kolor≤w nie jest tu bynajmniej przypadkowe - dopiero bowiem Windows CE 2.0 pozwala na stosowanie kolorowych wy╢wietlaczy, podczas gdy urz▒dzenia z poprzedni▒ wersj▒ systemu mog▒ siΩ zaledwie zieleniµ - teraz ju┐ chyba tylko ze wstydu...). W po│owie tego roku mo┐na ju┐ powoli m≤wiµ o zdominowaniu (jeszcze nie zmonopolizowaniu, ale jak d│ugo...?) tego segmentu rynku przez Microsoft. Na placu boju pozosta│o ju┐ w zasadzie tylko dw≤ch licz▒cych siΩ producent≤w palmtop≤w - Psion i 3Com/USRobotics - oferuj▒cych, razem z produkowanymi przez siebie urz▒dzeniami, tak┐e w│asne systemy operacyjne. Mocn▒ stron▒ dw≤ch wymienionych konkurent≤w Microsoftu pozostanie na pewno jeszcze przez d│ugi czas du┐a liczba aplikacji dostΩpnych do ich urz▒dze±, ale przyrost program≤w przeznaczonych dla Windows CE jest ostatnio bardzo dynamiczny.

Polacy nie gΩsi

Je╢li chodzi o rynek polski, to sytuacja jest jeszcze bardziej korzystna dla Windows CE. Palmtopy z tym systemem (np. firm HP i Casio) zapewniaj▒ bowiem obs│ugΩ polskich znak≤w diakrytycznych. Kwestia ta okaza│a siΩ jednak ju┐ zbyt skomplikowana dla polskiego dystrybutora najnowszego modelu Psiona (Series 5), a o tym, ┐eby bardzo popularny na Zachodzie PalmPilot firmy 3Com rozpoznawa│ odrΩcznie napisane polskie litery (urz▒dzenie nie ma wbudowanej klawiatury), te┐ na razie nie s│ychaµ.

Jakby co╢ znajomego

Mimo ┐e ju┐ na pierwszy rzut oka system palmtopowych Windows (nie tylko z nazwy) jest wyra╝nie podobny do rasowych okien, Windows CE nie jest bynajmniej miniatur▒ Windows 95 czy NT. Aczkolwiek pewne elementy Windows CE i Windows NT s▒ podobne z tej prostej przyczyny, ┐e oba systemy by│y tworzone od podstaw. Ca│y balast znajduj▒cy siΩ w Windows 95, a niezbΩdny do tego, aby aplikacje DOS-owe mo┐na by│o uruchamiaµ tak┐e i w tym systemie, zosta│, na szczΩ╢cie dla u┐ytkownik≤w CE i NT, od│o┐ony na bok. DziΩki temu Windows CE jest elastyczny i ma minimalne wymagania sprzΩtowe. W podstawowej konfiguracji (podstawowe sterowniki urz▒dze±, j▒dro systemu, jedna aplikacja) mog▒ zaj▒µ nieca│e 512 kB pamiΩci ROM i 384 kB pamiΩci RAM, a wersja pe│na zajmuje 2 MB ROM i 512 kB RAM. Natomiast obs│ugiwana przez system gama procesor≤w jest do╢µ bogata; s▒ to: rodzina MIPS - seria 39xx i 4xxx produkowa na m.in. przez firmy NEC, Philips i Toshiba; PowerPC Motoroli; Hitachi SH3 oraz AMD i Intel x86 (486 i wy┐ej).

Co nowego

U┐ytkownik palmtopa wyposa┐onego w Windows CE 2.0 otrzymuje zupe│nie now▒ jako╢µ w por≤wnaniu z poprzedni▒ edycj▒ systemu. Trzy najwa┐niejsze zmiany to obs│uga 32-bitowego koloru (dostΩpne s▒ r≤wnie┐ tryby 1-, 2-, 4-, 8-, 16- i 24-bitowy), skalowalnych czcionek TrueType oraz mo┐liwo╢µ dokonywania bezpo╢rednich wydruk≤w. W wersji 1.0 dostΩpne by│y tylko czcionki rastrowe (co uniemo┐liwia│o np. dokonywanie p│ynnych powiΩksze±), drukowanie odbywa│o siΩ dopiero po przeniesieniu pliku dokumentu do komputera stacjonarnego, a ekran m≤g│ pokazywaµ co najwy┐ej cztery stopnie szaro╢ci (2 bity na piksel). Teraz nie ma jeszcze co prawda mened┐era wydruku i mechanizm≤w zapewniaj▒cych spooling - w danym momencie mo┐na drukowaµ tylko z jednej aplikacji, ale jest to ju┐ w og≤le mo┐liwe bezpo╢rednio z palmtopa: albo przez │▒cze szeregowe (via komputer stacjonarny), albo bezpo╢rednio przez port na podczerwie± (o ile tylko taki port ma tak┐e drukarka).
Prawie nie zmieniona pozosta│a obs│uga samego systemu i aplikacji. U┐ytkownik, opr≤cz klawiatury, mo┐e skorzystaµ z dodatkowego urz▒dzenia wskazuj▒cego (pi≤rka, tzw. stylusa), kt≤re jest funkcjonalnym odpowiednikiem myszy (notabene pos│ugiwanie siΩ stylusem jest o wiele wygodniejsze ni┐ mysz▒ czy wymy╢lnymi urz▒dzeniami wskazuj▒cymi, wbudowanymi do notebook≤w). Aby jednak pi≤rko wskazuj▒-ce spe│nia│o swoj▒ funkcjΩ, ekran palmtopa musi byµ pokryty specjaln▒, czu│▒ na dotyk, warstw▒, kt≤ra niestety do╢µ wyra╝nie obni┐a jasno╢µ i kontrast samego wy╢wietlanego obrazu. Jest to jedna z najwa┐niejszych wad urz▒dze± wyposa┐onych w monochromatyczny wy╢wietlacz, czyli m.in. tych wyposa┐onych jeszcze fabrycznie w Windows CE 1.0. W kolorowych ekranach problem ten na szczΩ╢cie znikn▒│.
W Windows CE 2.0 usprawniono tak┐e mo┐liwo╢ci komunikacyjne z hostem. Oddzielna aplikacja, kt≤ra s│u┐y│a do eksploracji zasob≤w palmtopa z poziomu klasycznego peceta teraz zosta│a zintegrowana z Exploratorem Windows i jest uruchamiana automatycznie w momencie pod│▒czenia palmtopa do komputera stacjonarnego. Co wa┐ne, zasoby "kieszonkowca" s▒ chronione has│em - takim samym, jakie s│u┐y do jego uruchomienia w separacji od hosta. Podczas po│▒czenia mo┐e byµ dokonywana automatyczna synchronizacja dokument≤w (opracowywanych po czΩ╢ci za pomoc▒ palmtopa i tradycyjnego PC), list≤w elektronicznych oraz bazy spotka±, zada± i kontakt≤w osobowych obs│ugiwanych przez program (Pocket) Outlook. Mo┐na nawet synchronizowaµ palmtopa z dwoma komputerami stacjonarnymi (np. tym u┐ywanym w pracy i drugim - w domu). Droga synchronizacji jest przy tym dowolna - mo┐e to byµ z│▒cze szeregowe, port na podczerwie±, karta sieciowa lub modem (dwa ostatnie urz▒dzenia mo┐na do│▒czyµ jako kartΩ PCMCIA). Z poziomu hosta odbywa siΩ tak┐e bardzo wa┐na czynno╢µ - instalacja nowych program≤w na palmtopie.

Aplikacje

DostΩpne aplikacje Windows CE

Je╢li chodzi o preinstalowane w systemie aplikacje, to sytuacja jest tu zdecydowanie odmienna od tej znanej z klasycznych komputer≤w. Razem z systemem otrzymujemy bowiem "kieszonkow▒" wersjΩ Office'a, w sk│ad kt≤rej wchodz▒: Pocket Word, Pocket Excel, Pocket PowerPoint i Pocket Outlook (Calendar, Contacts, Tasks i Inbox). Preinstalowa-ny jest tak┐e Pocket Internet Explorer. Kieszonkowe wersje Worda i Excela s▒ jednak bardzo ograniczone w stosunku do swych klasycznych odpowiednik≤w, a Pocket PowerPoint s│u┐y w zasadzie tylko jako "kontener" przygotowanej na desktopie prezentacji, a i ta mo┐e spe│niµ swoje zadanie, je╢li bΩdzie wy╢wietlana na zewnΩtrznym monitorze (co wymaga ju┐ dokupienia specjalnej karty wideo PC Card). Przyznaµ jednak trzeba, ┐e nie ma ┐adnych k│opot≤w z wymian▒ dokument≤w miΩdzy odpowiadaj▒cymi sobie aplikacjami Office w palmtopie i desktopie. Konwersja dokonywana jest automatycznie w momencie przesy│ania plik≤w miΩdzy obydwoma typami urz▒dze±. Windows CE 2.0 zapewnia tak┐e palmtopowi mo┐liwo╢µ pod│▒czenia do Internetu - obs│ugi poczty elektronicznej, przegl▒dania stron WWW oraz pracy zdalnej. Listy mog▒ ju┐ mieµ dowolne za│▒czniki w postaci dokument≤w Office, plik≤w graficznych, plik≤w HTML i WAV (nagranych np. bezpo╢rednio za pomoc▒ palmtopa, kt≤ry pe│ni tak┐e funkcje magnetofonu cyfrowego). Pocket Internet Explorer (zgodny z HTML 3.2) obs│uguje nawet ramki i tabele oraz zapewnia bezpieczn▒ transmisjΩ dziΩki Security Socket Layer (SSL).

Epoka EPOC-a

NajwiΩkszym konkurentem Windows CE jest system operacyjny EPOC, opracowany przez producenta chyba jeszcze najpopularniejszych w Europie (tak┐e i w Polsce) palmtop≤w z wbudowan▒ klawiatur▒ - firmΩ Psion. W urz▒dzeniach Psion Series 3 preinstalowany jest szesnastobitowy EPOC16, w najnowszych Psion Series 5 - 32-bitowy EPOC32. Urz▒dzenia oparte na EPOC16 maj▒ wbudowany interpreter, wzorowany na Basicu jΩzyka OPL, dziΩki kt≤remu mo┐na tworzyµ i uruchamiaµ w│asne programy, tworzone bezpo╢rednio na palmtopie (mo┐liwo╢ci tej nie maj▒ urz▒dzenia z Windows CE). Dopiero jednak w "napΩdzanej" systemem EPOC32 "pi▒tce" mo┐na pos│ugiwaµ siΩ wskazuj▒cym pi≤rkiem i czu│ym na dotyk ekranem (niestety tylko monochromatycznym).
EPOC32, podobnie jak produkt Microsoftu, jest wielozadaniowy i wielow▒tkowy z pow│ok▒ systemow▒ oddzielon▒ od j▒dra. System ma charakter obiektowy - poszczeg≤lne obiekty komunikuj▒ siΩ na zasadzie klient-serwer. Podczas test≤w wyra╝nie zaznaczy│a siΩ jednak wiΩksza szybko╢µ przetwarzania w systemie EPOC. Standardowo do systemu do│▒czony jest spory zas≤b aplikacji, na kt≤ry sk│ada siΩ procesor tekst≤w, arkusz kalkulacyjny, baza adresowa i terminarz. Procesor tekst≤w pozwala nawet np. na tworzenie styli akapitowych, a w arkuszu kalkulacyjnym mo┐na prezentowaµ dane na wykresach (funkcji tych nie maj▒ na razie "kieszonkowce" Microsoftu). Niestety w╢r≤d standardowo zainstalowanych aplikacji brakuje klienta poczty elektronicznej i przegl▒darki internetowej, kt≤re mo┐na jednak dokupiµ.

(c) Copyright LUPUS