Magazyn  


EIDE i SCSI û podobie±stwa i r≤┐nice
Dariusz Ha│as


N a rynku dysk≤w twardych istniej▒ dzi╢ dwa podstawowe standardy interfejsu │▒cz▒cego te urz▒dzenia: EIDE oraz SCSI. Mimo to wiΩkszo╢µ u┐ytkownik≤w domowych b▒d╝ ma│ych firm (rynek SOHO û Small Office Home Office) wybiera obecnie dyski wykorzystuj▒ce pierwszy z wymienionych standard≤w û EIDE.

Czy┐by oznacza│o to, ┐e SCSI jest standardem powoli odchodz▒cym w przesz│o╢µ? Nic podobnego. Mimo ┐e SCSI powsta│o nieco wcze╢niej od swojego konkurenta, jest do chwili obecnej wykorzystywany w dyskach twardych stosowanych w bardziej zaawansowanych systemach komputerowych. Czynnikiem decyduj▒cym o wyborze EIDE jest cena. Dyski wykorzystuj▒ce ten interfejs s▒ znacznie ta±sze, ale czy gorsze? Przyjrzyjmy siΩ bli┐ej technologii na jakiej bazuj▒ obydwa interfejsy.

Technologia


Niepo┐▒dane efekty zbyt szybkiej pracy dysku
Od strony fizycznego zapisu danych na no╢niku magnetycznym pomiΩdzy dyskami SCSI a EIDE nie ma praktycznie ┐adnej r≤┐nicy. Ni┐sza cena dysk≤w EIDE wynika z zastosowanych w nich mechanizm≤w oferuj▒cych nieznacznie mniejsze osi▒gi przy przesy│aniu danych. Kolejnym, bardzo istotnym czynnikiem kszta│tuj▒cym cenΩ tych dysk≤w jest masowo╢µ ich produkcji. Jedn▒ z podstawowych zasad ekonomii jest to, ┐e przy wiΩkszej produkcji koszty s▒ ni┐sze. Tak jak EIDE postrzegany jest jako podstawowe rozwi▒zanie dla biurkowych komputer≤w PC, tak SCSI uwa┐any jest za standard dla serwer≤w plik≤w, stacji roboczych i system≤w biurkowych klasy wy┐szej. Historia ewolucji IDE i SCSI pokazuje rosn▒c▒ popularno╢µ obydwu standard≤w. W klasie wy┐szej rosn▒ mo┐liwo╢ci SCSI, natomiast na rynku masowym EIDE zastΩpuje wcze╢niejsze generacje SCSI o podobnych pojemno╢ciach i wydajno╢ciach.

Dyski coraz szybsze


Mechaniczne op≤╝nienia dostepu do HD
Wydajno╢µ dysku (zar≤wno SCSI, jak i EIDE) jest okre╢lana g│≤wnie przez czynniki maj▒ce charakter mechaniczny. S▒ to: czas pozycjonowania mechanizmu g│owicy oraz szybko╢µ obrotowa napΩdu. Pozycjonowanie okre╢la jak szybko g│owica odczytuj▒ca dane jest w stanie znale╝µ siΩ nad w│a╢ciw▒ ╢cie┐k▒, za╢ im wiΩksza szybko╢µ obrotowa, tym prΩdzej dany sektor na tej┐e ╢cie┐ce znajdzie siΩ pod g│owic▒. Niestety, sta│e zwiΩkszanie szybko╢ci obrotowej i zmniejszanie czasu pozycjonowania wymaga zastosowania coraz dro┐szych i wytrzymalszych materia│≤w. Najwy┐sz▒ szybko╢ci▒ obrotow▒ stosowan▒ w dyskach EIDE jest 5400 obr./min. W przypadku dysk≤w SCSI mo┐na pomin▒µ dyski o szybko╢ci mniejszej ni┐ 7200 obr./min.

Kiedy SCSI jest wydajniejsze


W systemach komputerowych posiadaj▒cych jeden dysk twardy, zakup dysku SCSI jest inwestycj▒ nieco chybion▒. Podobna sytuacja zachodzi w przypadku starszych system≤w operacyjnych (DOS, wczesne wersje Windows), kt≤re nie maj▒ wielozadaniowo╢ci. Prawdziwy zysk wydajno╢ci wynikaj▒cy z u┐ycia dysk≤w SCSI bΩdzie widoczny w systemach wielozadaniowych zaopatrzonych w wiele no╢nik≤w pamiΩci masowej. EIDE to zasadniczo ╢rodowisko jednozadaniowe. Nawet przy zastosowaniu zarz▒dzania magistral▒ (bus mastering) i funkcjach Ultra DMA, system musi poczekaµ na wykonanie polecenia przez napΩd, tak wiΩc przy posiadaniu wielu dysk≤w EIDE podczas komunikacji komputera z jednym z nich inne czekaj▒ dop≤ki zajΩty w danej chwili napΩd zako±czy swoje zadania. SCSI jest interfejsem inteligentnie zarz▒dzaj▒cym zasobami.
efekt zmiany kolejno╢ci rozkaz≤w
G│≤wn▒ jego zalet▒ jest ustawianie zada± dla dysk≤w w kolejkΩ. Dysk SCSI po otrzymaniu od systemu zadania od│▒cza siΩ od interfejsu wykonuj▒c przydzielone mu zlecenia, a w tym czasie pozosta│e dyski mog▒ komunikowaµ siΩ z systemem. Ponadto kolejkowanie zada± pozwala na optymalny odczyt danych z ka┐dego dysku. Polega to na tym, ┐e zadania dla ka┐dego dysku s▒ ustawiane nie w kolejno╢ci ich otrzymywania, lecz tak, aby droga g│owicy danego dysku odczytuj▒ca potrzebne w danym momencie dane by│a jak najkr≤tsza, co znacznie skraca czas odczytu i oszczΩdza mechanikΩ napΩdu.
Nie jest to jedyna przewaga SCSI nad EIDE. Interfejs SCSI umo┐liwia kopiowanie danych z jednego urz▒dzenia SCSI na drugie bez udzia│u procesora. Interfejs SCSI zosta│ zaprojektowany do obs│ugi urz▒dze± peryferyjnych w og≤le, a nie tylko i wy│▒cznie no╢nik≤w pamiΩci masowej tak jak to jest w przypadku EIDE. Dlatego te┐ w rozbudowanych systemach komputerowych po│▒czenie za pomoc▒ jednego interfejsu wielu urz▒dze± np. dysk≤w twardych, skaner≤w, streamer≤w potrafi przynie╢µ wymierne korzy╢ci. Wspomniana wy┐ej np. funkcja SCSI kopiowania (SCSI Copy) z urz▒dzenia na urz▒dzenie pozwala wykorzystywaµ np. podczas skanowania fotografii (oczywi╢cie skanerem SCSI) moc obliczeniow▒ procesora do innych zada±. Jest to realizowane w znacznym stopniu poprzez jeszcze jedn▒ funkcjΩ SCSI, jak▒ jest mo┐liwo╢µ od│▒czenia od magistrali aktualnie zajΩtych urz▒dze±, a tym samym przyporz▒dkowanie jej wolnym urz▒dzeniom. Nale┐y jednak pamiΩtaµ o do╢µ istotnym aspekcie. U┐ycie tanich kart SCSI powoduje, ┐e dodatkowe rozkazy wchodz▒ce w sk│ad interfesju SCSI musz▒ byµ wykonywane za po╢rednictwem procesora i pamiΩci komputera, co powoduje paradoksaln▒ sytuacjΩ û dobrze skonfigurowana magistrala EIDE mo┐e byµ szybsza od analogicznej SCSI. Dlatego te┐, gdy najistotniejsza jest wydajno╢µ systemu, u┐ycie dysk≤w SCSI o dobrych parametrach nie wystarcza. Konieczne jest uwzglΩdnienie i dopasowanie wszystkich sk│adnik≤w magistrali SCSI.

(c) Copyright LUPUS