E nter.net  


Wirtualne spotkania
Kamil D▒bkowski


F ormu│uj▒c twierdzenie, ┐e VRML jest przysz│o╢ci▒ Internetu (mam nadziejΩ, ┐e nie tylko ja tak uwa┐am), to przysz│o╢ci▒ dla VRML jest z pewno╢ci▒ rozwiniΩcie technologii umo┐liwiaj▒cej r≤wnoczesne uczestnictwo wielu osobom w tym samym ╢wiecie VRML. Jednym s│owem technologia umo┐liwiaj▒ca wsp≤│uczestnictwo w ╢wiecie wirtualnym (multiuser).
Wirtualne spotkanie na serwerze Blaxxuna
Wirtualne spotkanie na serwerze Blaxxuna
W ╢wiatach tych mo┐emy siΩ spotykaµ, rozmawiaµ ze sob▒, widzieµ siΩ wzajemnie, wymieniaµ pozdrowienia - np. pomachaµ rΩk▒ - i wsp≤lnie zwiedzaµ tr≤jwymiarowe okolice. WiΩkszo╢µ os≤b zna internetowe spotkania na kana│ach IRC, jednak pogadanek w trybie tekstowym nie mo┐na ┐adn▒ miar▒ por≤wnaµ do mo┐liwo╢ci VRML Multiuser. Dlatego ju┐ dzi╢ namawiam wszystkich, kt≤rzy korzystaj▒ z IRC do wypr≤bowania tej nowej technologii - na pewno siΩ nie zawiedziecie.

Niestety, nie jest na razie mo┐liwe, aby╢my mogli po│▒czyµ siΩ z dowolnym ╢wiatem VRML przez dowoln▒ przegl▒darkΩ i spotkaµ tam drug▒ osobΩ. Niezliczona liczba os≤b mo┐e oczywi╢cie jednocze╢nie ogl▒daµ ten sam ╢wiat (taka jest struktura Internetu), ale nie mog▒ siΩ one ani spotkaµ, ani porozmawiaµ. Tak wiΩc, aby m≤c siΩ po│▒czyµ ze ╢wiatem multiuser, u┐ytkownik musi zaopatrzyµ siΩ w specjaln▒ przegl▒darkΩ, kt≤ra ma opcje obs│ugi tego trybu oraz znaµ adres ╢wiata, kt≤ry jest przystosowany do odwiedzenia go przez kilka os≤b r≤wnocze╢nie (tzw. shared world). Po stronie serwera musi znajdowaµ siΩ oprogramowanie, kt≤re steruje ca│ym procesem.

Technologia multiuser


Tak wygl▒da tr≤jwymiarowa pogadanka w przegl▒darce firmy Sony
Tak wygl▒da tr≤jwymiarowa pogadanka w przegl▒darce firmy Sony
Do tej pory technologiΩ multiuser wprowadzi│y w ┐ycie (tzn. stworzy│y oprogramowanie) dwie firmy: Blaxxun i Sony. Oferuj▒ one zar≤wno oprogramowanie dla klient≤w, jak i serwer≤w. Firma Blaxxun stworzy│a bardzo sprawn▒ przegl▒darkΩ ╢wiat≤w VRML, kt≤ra │▒czy szybko╢µ wy╢wietlania klatek animacji z dobr▒ jako╢ci▒ renderingu (zw│aszcza gdy nasz akcelerator graficzny obs│uguje Direct3D). Aby odwiedziµ ╢wiaty multiuser firmy Blaxxun, musimy mieµ zainstalowan▒ w│a╢nie tΩ przegl▒darkΩ. Za opcje trybu wsp≤│uczestnictwa odpowiada ju┐ oprogramowanie znajduj▒ce siΩ na serwerze. DziΩki niemu mamy mo┐liwo╢µ podania swojego imienia oraz zainteresowa±, wybrania odpowiedniego avatara (patrz ramka) i ╢wiata, w kt≤rym chcemy siΩ spotkaµ z innymi u┐ytkownikami sieci. Technologia Blaxxuna daje jeszcze wiele innych mo┐liwo╢ci, ale proponujΩ zapoznanie siΩ z nimi osobi╢cie. Firma Sony oferuje przegl▒darkΩ pozwalaj▒c▒ na wybranie avatara, kt≤remu mo┐emy nadaµ odpowiedni▒ p│eµ lub kolor.
Ma r≤wnie┐ ciekaw▒ funkcjΩ radaru, kt≤ry pokazuje nam, gdzie znajduj▒ siΩ inni uczestnicy tego samego ╢wiata VRML. DziΩki tej przegl▒darce mamy │atwy dostΩp do funkcji "jΩzyka cia│a" (np. wciskaj▒c przycisk "hello" nasz avatar podnosi rΩkΩ). Je┐eli przez d│u┐szy czas nie podejmiemy ┐adnych dzia│a± nasz avatar zasypia (je┐eli chcemy, mo┐emy p≤j╢µ spaµ w dowolnej chwili uaktywniaj▒c opcjΩ "sleep"). Mo┐emy tak┐e przypisaµ dowolny d╝wiΩk ka┐demu elementowi jΩzyka cia│a. Chyba jednak najciekawsz▒ opcj▒ tej przegl▒darki jest rozmawianie z innymi osobami nie przez wklepywanie tekstu z klawiatury, ale przez m≤wienie do mikrofonu po│▒czonego z kom-puterem. Wymaga to jednak │▒cza o du┐ej przepustowo╢ci.

Nowinki techniczne


Na corocznej konferencji VRML98, kt≤ra odby│a siΩ w Monterey, Kalifornia, w dniach 16-19 lutego 1998, firma Sony zaprezentowa│a oprogramowanie oparte na specyfikacji Living Worlds (rozszerzenie do specyfikacji VRML97 zawieraj▒ce informacje dotycz▒ce technologii multiuser). Jednym z g│≤wnych cel≤w Living Worlds jest stworzenie takiego oprogramowania, kt≤re pozwoli u┐ytkownikowi na │▒czenie siΩ ze ╢wiatami multiuser bez wzglΩdu na to, jak▒ przegl▒dark▒ VRML w danej chwili siΩ pos│uguje. Podczas kon-ferencji odby│a siΩ pr≤ba (zako±czona suk-cesem) spotkania w ╢wiecie VRML przy u┐yciu dw≤ch r≤┐nych przegl▒darek.
Na jednym stanowisku dzia│a│a przegl▒darka Community Place Browser, a na drugim WorldView 2.1, ca│ym procesem sterowa│o oprogramowanie Community Place Bureau firmy Sony. Miejmy nadziejΩ, ┐e specyfikacja Living Worlds bΩdzie wkr≤tce uko±czona i r≤wnie szybko wprowadzona w ┐ycie.
D▒┐y siΩ do tego, aby w przysz│o╢ci wszystkie ╢wiaty VRML, kt≤re znajd▒ siΩ w sieci, by│y przygotowane na odwiedzenie przez wielu u┐ytkownik≤w. ªwiaty VRML sta│yby siΩ wtedy tΩtni▒cymi ┐yciem, interaktywnymi ╢rodowiskami, w kt≤rych wszystkie procesy zaprogramowane przez autora ╢wiata odbywa│yby siΩ w czasie rzeczywistym, nawet wtedy, gdy nas tam nie ma. DziΩki temu nigdy nie weszliby╢my do tego samego ╢wiata, poniewa┐ zawsze by│by on zmieniony przez czwarty wymiar - jaki VRML nadaje sieci - czas.

Jak siΩ po│▒czyµ ze ╢wiatem multiuser?


  • Blaxxun
    Po zainstalowaniu przegl▒darki CCpro (plug-in do przegl▒darki Netscape Navigator), klikamy na ikonΩ "blaxxun CCpro Home World" znajduj▒c▒ siΩ w menu Start/Programy/blaxxun interactive. Spowoduje to automatyczne po│▒czenie z odpowiedni▒ stron▒, na kt≤rej bΩdziemy mogli wybraµ interesuj▒cy nas ╢wiat oraz odpowiadaj▒cego nam avatara (mo┐na r≤wnie┐ u┐ywaµ w│asnego avatara, stworzonego w VRML-u).

    Blaxxun CCpro
    Blaxxun CCpro - przegl▒darka obs│uguj▒ca tryb multiuser, dzia│aj▒ca jako plug-in m.in. do Netscape Navigatora 4.0. Program ten zas│uguje na uwagΩ r≤wnie┐ ze wzglΩdu na jako╢µ i prΩdko╢µ wy╢wietlania ╢wiat≤w VRML (pomimo ┐e nie obs│uguje jeszcze wszystkich wΩz│≤w VRML97).

  • Sony
    Community Place Browser jest nietypow▒ przegl▒dark▒. Je┐eli otwieramy ╢wiaty VRML z dysku lokalnego, zachowuje siΩ jak przegl▒darka samodzielna, jednak gdy ╢ci▒gamy ╢wiaty z sieci, adres URL nale┐y wpisaµ w otwartym oknie przegl▒darki Netscape Navigator. Dlatego te┐, aby po│▒czyµ siΩ ze ╢wiatem multiuser u┐ywaj▒c oprogramowania firmy Sony, nale┐y uruchomiµ Netscape Navigatora i podaµ adres http://ampcom.kaapeli.fi/angels/world.html. Przegl▒darka Sony uruchomi siΩ automatycznie, gdy rozpozna, ┐e otwierany jest ╢wiat multiuser. Inne tego typu ╢wiaty znajduj▒ siΩ na stronie http://vs.spiw.com.

    Sony Community Place Browser
    Sony Community Place Browser - plug-in do przegl▒darek firmy Netscape. Ma wbudowany mechanizm obs│ugi ╢wiat≤w multiuser, zawieraj▒cy wiele ciekawych funkcji, takich jak radar czy mo┐liwo╢µ komunikacji przez mikrofon. Ci▒gle jednak spos≤b interpretacji ╢wiat≤w VRML pozostawia wiele do ┐yczenia.

Co to jest avatar


W systemach VRML, kt≤re umo┐liwiaj▒ wsp≤│uczestnictwo kilku os≤b w tym samym czasie, w jednym ╢wiecie wirtualnym, pozycja i postaµ ka┐dej z os≤b musi zostaµ dok│ad-nie okre╢lona. Avatar jest graficznym przedstawieniem obecno╢ci uczestnika w ╢wiecie wirtualnym - jest to "kostium", jaki ubieramy wchodz▒c do wirtualnego ╢wiata. U┐ytkownik mo┐e sam decydowaµ, jaki wygl▒d ma przyj▒µ jego avatar, ale s▒ r≤wnie┐ ╢wiaty narzucaj▒ce wygl▒d ka┐demu z jego uczestnik≤w, np. w ╢wiecie przedstawiaj▒cym piek│o wszyscy uczestnicy przybieraj▒ fantastyczne, piekielne postacie.

Technologie multiuser


Blaxxun
Adres www.blaxxun.com
Przegl▒darka Blaxxun CCpro (ENTER CD)
Serwer Community Serwer (ENTER CD)

Sony
Adres vs.spiw.com/vs
Przegl▒darka Community Place Browser (ENTER CD)
Serwer Community Place Bureau (ENTER CD)

Open Community www.meitca.com/opencom
Digital Media Center pantheon.dmc.dit.ie/
Aliens aldan.paragraph.com/JavaApp/java-vrml/aliens/
Intel Moondo connectedpc.com/iaweb
OZ Virtual Client www.oz.com
Online! Traveler www.online.com
Worlds Inc. Worlds Chat www.worlds.net

(c) Copyright LUPUS